Vermindering uitstoot broeikasgassen door vers grasrantsoen verwerkt in KringloopWijzer

Vier jaar geleden initieerde Cindy Klootwijk van Wageningen Livestock Research, in opdracht van het programma Integraal Aanpakken, een studie naar beweidingseffecten. De focus van dit meerjarige onderzoek lag op de vraag hoe vers gras in het dieet van koeien de uitstoot van methaan beïnvloedt. Binnen een jaar rapporteerde ze al bemoedigende resultaten: de methaanuitstoot daalde namelijk met 10 tot 30 procent.

Verrassende verlaging methaanuitstoot

Uit het onderzoek, uitgevoerd op de Dairy Campus in Leeuwarden, blijkt onder meer dat melkveehouders de methaanuitstoot kunnen verlagen door te sturen op factoren zoals weidegang, het groeistadium en de kwaliteit van gras, vooral in het voorjaar. Zowel dag en nacht weiden als zomerstalvoedering resulteren in een lagere methaanemissie vergeleken met het gebruik van graskuil en vergeleken met eerdere inzichten. Bij volledige weidegang is de gemeten uitstoot 10 tot 30 procent lager, en bij zomerstalvoedering varieert dit tussen 0 en 20 procent, afhankelijk van de seizoensgebonden groeiomstandigheden van het gras en de kwaliteit van de graskuil.

Nu het onderzoek van Klootwijk afgerond is, zijn de belangrijkste resultaten verwerkt in de berekeningsmodellen van de KringloopWijzer. Michel de Haan, projectleider van KringloopWijzer, licht toe: “Het was al bekend dat weidegang de ammoniakuitstoot bij melkvee verlaagt. Maar de lagere methaanuitstoot bij een rantsoen met veel vers gras was een nieuwe ontdekking.”

Afname methaanuitstoot tot wel 4%

De Haan heeft een team van WUR-experts bij elkaar gebracht om nauwkeurig te bepalen hoe de nieuwe bevindingen uit Klootwijk’s onderzoek geïntegreerd kunnen worden. “We hebben goed bekeken wélke waarden we kunnen meenemen als het gaat om verschillende vormen van rantsoen: vers gras, weidegang en zomerstalvoedering. Voor enkele bedrijven die deelnemen aan het programma Koeien en Kansen – zoals een bedrijf zonder weidegang en een biologisch bedrijf met uitgebreide weidegang, hebben we doorgerekend wat de impact is op de emissiefactoren.” Voor het deelnemende biologisch melkveebedrijf dat koeien 300 dagen per jaar laat grazen, werd een vermindering van de methaanuitstoot met maar liefst 4% berekend. De berekening voor het bedrijf zonder weidegang en zonder zomerstalvoedering toont geen afname.

Aanpassing KringloopWijzer

“Belangrijk zijn de emissiefactoren die we hebben doorgerekend voor de KringloopWijzer,” zegt de Haan. “Bij weidegras daalt deze factor van 19.2 naar 17,7 gram methaan per kilogram droge stof, dus zo’n 8%. Bij zomerstalvoeren met vers gras zien we een daling van 23,3 naar 21,6 gram methaan per kilogram droge stof, ook 8%.”

Vanaf 1 januari 2025 zijn de bijgewerkte berekeningen geïntegreerd in de KringloopWijzer. Dit betekent dat er met deze nieuwe gegevens zal worden gerekend over 2024 en daaropvolgende jaren. De Haan benadrukt: “Pensfermentatie is een van de grootste bronnen van methaanuitstoot. Dus dit soort aanpassingen in het rantsoen kunnen best een effect hebben.” Of deze veranderingen ook zullen leiden tot voordelen voor melkveehouders met het PlanetProof-label, moet nog blijken.