Direct aan de slag met het mestspoor
Op het gebied van stal- en mestsystemen is het ook mogelijk om emissies van ammoniak en methaan te reduceren. Centraal daarbij staan technische en managementmaatregelen die voorkomen dat methaan en ammoniak ontstaan in de stal en vervolgens de mestopslag. Het is essentieel dat deze mestoplossingen betaalbaar, praktisch en functioneel zijn en blijven.
Luchtuitwisseling mestopslag beperken bij koe, varken, kalf en geit
Het afdichten van de mestopslag voorkomt luchtverplaatsing tussen de mestopslag en de stal of buitenlucht. In een afgesloten opslag is de opgeloste ammoniak in de mest en urine in evenwicht met de ammoniak in de lucht in de grenslaag net boven de mest. Het luchtdicht afsluiten van de mestopslag zorgt voor een ammoniakreductie tot maximaal 50% van de emissies uit mest. Deze maatregel heeft geen effect op de methaanemissie.
Het overdekken van de buitenopslag is op dit moment al verplicht. Je kunt er als veehouder ook voor kiezen om de mestkelder in de stal (gedeeltelijk) luchtdicht te maken. De mestkelder en/of mestopslag hoeft zeker niet helemaal gasdicht te zijn, hiermee worden risico’s van oplopende concentraties voorkomen.
Mest verdunnen in de opslag bij koe, varken en kalf
Drijfmest kan verdund worden met water. Dit verlaagt de ammoniakconcentratie en vermindert de ammoniakemissie. Water kan direct in de kelder of silo worden gepompt of gesproeid worden op de roosters of dichte vloer. De laatste methode reinigt gelijk de vloer, wat de vorming van ammoniak tegengaat. Het sproeiwater komt ook in de kelder terecht. Het verdunnen van mest kan de ammoniakemissie uit mest tot 50% verminderen. Er is geen effect op de methaanemissie.
Beperken mestvervuild oppervlak
Het toevoegen van water vergroot het volume in de mestkelder. Op veel bedrijven is voor deze oplossing daarom extra opslagcapaciteit in de kelder of daarbuiten nodig. Ook zal er meer mest afgevoerd moeten worden. Bij het uitrijden van verdunde mest is er waarschijnlijk sprake van een betere stikstofbenutting en minder ammoniakemissie.
Verdunde mest aanwenden
Integraal Aanpakken: op bezoek bij varkenshouder Hans Verhoeven
Bron: Integraal Aanpakken
Mestopslag buiten de stal bij koe, varken en kalf
Mest in de buitenopslag blijft gemiddeld kouder dan in een mestkelder. De omzetting van ureum naar ammoniak is hier trager bij lagere temperaturen. Van methanogene bacteriën (bacteriën die methaan produceren door methanogenese) weten we uit eerder onderzoek dat ze bij een temperatuur onder de 8°C nagenoeg niet actief zijn. Door de mest in een buitenopslag op te slaan in plaats van in een mestkelder wordt hier dus op een natuurlijke manier van geprofiteerd. Ook zijn buitenopslagen afgedekt, waardoor de luchtuitwisseling en daarmee de ammoniakemissie wordt beperkt.
Hoogwaardige mestbewerking bij koe, varken en kalf
Frequente verwijdering van drijfmest uit de stal kan worden gecombineerd met diverse mestbewerkingstechnieken zoals indamping en terugwinning van ammoniak. De eindproducten hiervan zijn ingedikte mest en een stikstofkunstmestvervanger. Ammoniakemissies uit opgeslagen mest kunnen hierdoor verminderd worden met 60%.
Mestbewerking is kostenverhogend. Dit lijkt dus vooral een oplossingsrichting voor intensieve bedrijven waarbij de ondernemer veel affiniteit heeft met (stal- en mest)techniek en waar mest afgevoerd moet worden.
Monovergisting bij koe, varken en kalf
Bij vergisting van mest wordt organische stof in de mest door micro-organismen omgezet in biogas. Gemiddeld bestaat dit biogas voor 60% uit methaan. Dit biogas wordt opgevangen en veelal omgezet met een warmtekrachtinstallatie naar (duurzame) elektriciteit en warmte.
Monovergisting is mogelijk op boerderijschaal, maar ook grootschaliger door de mest van meerdere bedrijfslocaties samen te brengen. Bij monovergisting wordt de dierlijke mest bij voorkeur dagelijks (of meerdere keren per dag) uit de stal verwijderd en via een pompput in de vergister gebracht. Met deze techniek kan de ammoniakemissie uit mest met 10% en de methaanemissie uit mest met 60-80% worden gereduceerd.
Onderzoek
Meer informatie over onderzoek naar het mestspoor vind je hier.